Bij meditatie draait het om aandacht. Door te mediteren kan je jezelf leren om je aandacht te richten. We zijn grote delen van onze tijd aan het dagdromen. Je zou kunnen zeggen dat we dan afwezig zijn, de aandacht richt zichzelf naar binnen, gedachten en beelden komen op en verdwijnen weer. Bij meditatie doen we ons best om de aandacht te richten, bijvoorbeeld op onze ademhaling (gefocusseerde aandacht) of op alle geluiden die je kan horen (open aandacht). Gefocusseerde aandacht en open aandacht zijn twee soorten aandacht en de hersengebieden die daar mee te maken hebben zijn ook te onderscheiden. Het zijn twee aparte hersennetwerken.

We kunnen aandachtig zijn of afwezig zijn. Bij het laatste richt de aandacht zichzelf naar binnen. Dit afwezig zijn, kan ook onderscheiden worden in de hersenen. Het hersennetwerk dat bij ‘afwezig zijn’ actief is, wordt het Default Mode Netwerk genoemd. Dit netwerk is het actiefst in rust en de activiteit er van wordt onderdrukt als je je aandacht richt, bijvoorbeeld bij het uitvoeren van een taak en dus ook bij mediteren.